Aşkın Nöropsikolojisi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Aşkın insan temelli bir duygu olduğu üzerine asırlardır düşünülür fakat aşk hiçbir sıfata indirgenemez.
Nedir aşkın nörobiyolojisi?

Aşk, insan beynindeki ödül sistemini uyarır. Tıpkı bağımlılık yapan bir maddenin kullanımında olduğu gibi ödül sisteminin uyarılması da insan için büyük bir sevinç ve mutluluk duygusunu uyandırır. Aşk duygusu hisseden bir insanın beyninde dopamin düzeyi artar, dopamin nörotransmitteri haz alma duyusunu desteklediği için aşık kişi dopamin artışı ile müthiş bir olumlu etki hisseder. Aşk duygusu aynı zamanda seratonin nörotransmitteri düzeyini de düşürür, seratonin nörotransmitteri düzeyinin düşüklüğünü obsesif bozuklukta da görürüz bu durum, aşığın aşık olduğu ötekine karşı zaafının, aşık kişinin sürekli aşık olduğu ötekini düşünmesinin sebebini nörobiyolojik anlamda açıklamaya yardımcı olur.
İki önemli hormon olan oksitosin ve vazopressin de aşık olunca salgılanır, oksitosin hormonu denilince kadınlardaki fizyolojik süreçlerin gelişimi ve değişimi akla gelse de bu ikili aşık için bağlılık ve duygusal birliktelik serüvenini destekleyen hormonlardır. Dokunma, sarılma gibi duygusal içerikli temaslar oksitosin ve vazopressin hormonlarının salınımını destekler.
Sadece cinsel çekim var mıdır?

Kadınlarda östrojen ve erkeklerde testesteron salınımı cinsel çekim duygusu yaratır. Tek başına ve tek seferlik haz ile cinsel ilişki de mümkündür, cinsel ilişki biyolojik olarak bedeni ve beyindeki bölgeleri etkiler ve pozitif duygu durumu yaratır fakat bu durumda kişiye odaklanma yoktur, kişiye yönelik istek ve heyecan, kişilerin birbirini arzulaması devam etmeyecektir.
Romantik aşk nedir?

Tüm bu bahsettiğim nörobiyolojik süreçleri yaşayan ve olumlu duyguları hisseden bir kişinin romantik aşık olduğunu düşünürüz. Hissedilen duyguların farklılığı ile biyolojik süreç birbirini etkiler. Düşük düzeyde seratonin nörotransmitteri gözlemlediğimiz aşığın, aşık olduğu ötekini tutkuyla düşünmesi ile sarılmanın yarattığı oksitosin salınımı ile huzurlu hisseden bir kişi romantik aşk için örnek gösterilebilir.

Sonsuz aşk var mıdır?

Evet, devam ediyor ve olgun bir ilişki sürdürülüyor ise burada kişilerin birbirlerinin eksikliklerini eksik olarak görmediği ve birbirlerini olduğu gibi kabul ettiği bir durum söz konusudur duruma oksitosin ve vazopressin hormonlarının yüksekliği eşlik eder.
Aşk biter mi?
Evet bitebilir.
Aşk alevlenip bitebilir, aşkın bittiği yerde tüm bu hipotalamik süreç de biter, oksitosin ve vazopressin hormonal seviyesinde azalma görünür, tutku ile düşünceler yoktur.
Aşk tek taraflı bitirildiği zaman ne olur?
Burada aşkın beyinde, bağımlılık yapan maddeler ile aynı bölgeyi uyardığını söylemiştim. Bu şekilde bitiş gösteren aşk için aşık birey madde bağımlısı bir kişinin maddeden uzak kalma süreci ile ilintili bir durum gösterir.
Sadece insanlar mı aşık olur?

Yapılan araştırmalar hayvanlar üzerinde farelerin, oksitosin ve vazopressin hormonlarının bulunduğunu göstermektedir. Ömrünü tek eşli geçirmekte olan fareler için yüksek düzeyde oksitosin ve vazopressin hormonu bulunduğunu söylemek mümkündür. Eş birliktelik göstermeyen rastgele çiftleşme gerçekleştiren dağ fareleri için ise oksitosin ve vazopressin hormonlarının hiç bulunmadığını söylemek mümkündür.
Bu küçük araştırmanın sonucu bizler için sadece insanlar mı aşık olur sorusunu cevaplamak için yeterli değildir.

Uzman Psikolog / Nöropsikolog Büşra Karadağ