Erzurum’da Konut Dokularının Hava Kirliliği Üzerindeki Etkisi Araştırıldı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Erzurum’da Konut Dokularının Hava Kirliliği Üzerindeki Etkisi Araştırıldı

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nden Elif Nur Sarı ve Atatürk Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nden Sevgi Yılmaz, “Farklı konut dokularının hava kirliliği yoğunluğu üzerindeki etkisi: Erzurum örneği” başlıklı araştırmalarında çarpıcı sonuçlara ulaştı.

Evsel Yakıt Tüketimi Kirliliğin Temel Nedeni

Erzurum, uzun yıllardır doğal ve yapay faktörler nedeniyle ciddi bir hava kirliliği sorunuyla karşı karşıya. Araştırmaya göre, özellikle soğuk iklim şartlarına sahip olan Erzurum’da evsel yakıt tüketimi kaynaklı kirletici gazlar atmosfere yayılarak kirliliğin ana kaynağı olmuştur. Aynı zamanda kentin morfolojik ve meteorolojik koşulları da bu kirliliği artırmaktadır. Araştırma, hava kirliliği ile farklı konut tipleri arasındaki ilişkiyi inceleyerek literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Kentin doğal koşullarıyla, basınç, yükselti, rüzgar hızı ve sıcaklık gibi fiziksel koşullarının, doğalgaz ve kömür tüketimi ile GGO değerleri arasındaki ilişkiye odaklandığı görülmüş, kirliliğin en yüksek olduğu bölgeler de belirlenmiştir. Bu bağlamda, hava kirliliğinin emisyon değerleri nedeniyle yakıt tüketiminin temel bir parametre olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Rüzgar Hızı ve Konut Dokusu İlişkisi

Araştırmada dikkat çeken bir diğer nokta ise gecekondu tipi yapıların, rüzgar hızı ile emisyon değerleri arasında herhangi bir ilişki taşımasına rağmen yüksek kirlilik seviyelerine sahip bölgelerde yer almasıdır. Bu durumun nedeni, kullanılan yakıt türünden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, hava kirliliğini etkileyen ikincil bir parametre olarak rüzgar hızı ve sokak yönelmeleri göz önüne alınmalıdır. Araştırma, site tipi ve apartman tipi yapıların benzer coğrafi ve fiziksel koşullara sahip olmalarına rağmen rüzgar hızı ile aynı ilişkiyi paylaşmadıklarını göstermektedir. Bu noktada, apartman tipi yapılaşmalarda kirliliği azaltmak amacıyla rüzgarı hızlandırmaya yönelik müdahaleler önerilmektedir. Her konut dokusu için rüzgarı düşüren veya hızlandıran farklı önlemler alınmalıdır.

Şehir Planlamasında Önemli İpuçları

Araştırma, son yıllarda sürdürülebilir ve ekolojik kentlerin oluşturulmasına yönelik çabaların, politika düzeyinde kaldığını ve planlama ve tasarım uygulamalarına yeterince yansıtılmadığını vurguluyor. Özellikle Erzurum gibi yüksek dağlarla çevrili ve uzun kış koşullarına sahip bölgelerde fosil yakıt tüketiminin artması ve sınırlı rüzgar hareketliliği, hava kirliliği sorununu daha da karmaşık hale getiriyor. Araştırmaya göre, şehir planlamasında kentin doğal ve kültürel değerleri ile mikroklimatik verilerin dikkate alınması, sürdürülebilir yaşam alanlarının oluşturulmasına katkı sağlayabilir. Erzurum’daki kentsel dönüşüm alanlarının, yerel yönetimlerin, şehir plancılarının ve peyzaj mimarlarının bu doğal koşulları göz önünde bulundurarak mekâna özgü tasarım önerileri geliştirmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Haber Kaynağı: İhlas Haber Ajansı