OHAL nedir? Nasıl uygulanır?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli iki deprem sebebiyle, 10 ilde 3 aylık olağanüstü hal ilan edildiği açıkladı. Peki OHAL nedir? OHAL süreci nasıl işleyecek? OHAL nasıl uygulanır? İşte 3 soruda OHAL süreci.

1- OHAL NEDİR?

Olağanüstü hâl ya da kısa adıyla OHAL, olağanüstü bir yönetim düzeninin gerekli olduğu doğal afet, tehlikeli salgın hastalık, ekonomik bunalım, kamu düzeni tehlike altına sokan yaygın şiddet vakaları gibi durumlarda başvurulan uygulamadır. Uluslararası hukuk açısından bakıldığında olağanüstü hâl durumunda özgürlükler ve haklar kısıtlanabilir. Örneğin bir hükûmet bir kişiyi yargılama olmaksızın alıkoyabilir. Kanunlarla belirlenmiş olan, temel özgürlükleri içeren “sınırlanamayan haklar” kapsam dışıdır.

2- OHAL NASIL UYGULANIR?

OHAL’de şu uygulamalar, hayata geçirilebilmektedir;

– Kişilerin tüm eşyalarının detaylı olarak aranması ve tehlike oluşturabilecek eşyalara el konulması.

– Belirli bölgelerde ve saatlerde kişilerin dolaşmasını veya toplanmasını yasaklama.

– Gazete, dergi veya broşür ürünlerinin basılmasının yasaklanması, dağıtılması ve toplanılması.

– OHAL bölgesine dışarıdan giren kişilere karşı önlem alınması.

– Ruhsatı olan tüm silahlara el konulması ve yasaklanması.

– Sesle yapılabilecek herhangi bir kaydın yayınlanmasını ve paylaşılmasını engelleme.

– Kesici ve delici eşyalarının taşınmaması ve el konulması.

– Her türlü bulunan cephanelerin toplatılması ve el konulması.

– İşçilerin iyi niyet kurallarına uymaması sonrası cezalandırılması.

– Kapalı veya açık herhangi bir bölgede toplanılması veya görüşülmesini yasaklama.

– Kişilerin toplantı yapması veya bir alanda toplanması sonucu kalabalığın dağıtılması.

– Dernek faaliyetlerinin belirlenen süre boyunca durdurulması.

3- OHAL KİM TARAFINDAN, HANGİ ŞARTLARDA İLAN EDİLEBİLİR?

Anayasanın 119. maddesine göre, cumhurbaşkanı, savaş, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması, tabii afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi altı ayı geçmemek üzere OHAL ilan edebiliyor.

4- OHAL NE ZAMAN YÜRÜLÜĞE GİRER?

OHAL ilanı kararı, verildiği gün Resmi Gazete’de yayımlanır ve aynı gün TBMM’nin onayına sunulur. TBMM tatilde ise derhal toplantıya çağırılır. Meclis, gerekli gördüğü takdirde OHAL’in süresini kısaltabilir, uzatabilir veya OHAL’i kaldırabilir.

5- OHAL SÜRECİ NASIL İŞLER?

Olağanüstü hallerde hangi hükümlerin uygulanacağı ve işlemlerin nasıl yürütüleceği, kanun hükmünde kararnameler ile düzenlenir. OHAL’de, cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Kanun hükmündeki bu kararnameler, Resmi Gazete’de yayımlanır, aynı gün Meclis onayına sunulur.